Dzień Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk

19 września obchodzimy Dzień Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk. To ważne święto – szczególnie w czasach, gdy dla dzikiej przyrody, wypieranej przez człowieka i jego wciąż rosnące potrzeby, pozostaje coraz mniej miejsca. Rozrastające się miasta, drogi, przemysł, osiedla domków na przedmieściach, budowanych by ich mieszkańcom żyło się przyjemniej (bo bliżej natury), przekształcanie terenów rolniczych, regulowanie rzek, osuszanie obszarów podmokłych, masowa turystyka… Wszystko to sprawia że, kurczą się lub zanikają naturalne siedliska, a wraz z nimi zamieszkujące je gatunki roślin i zwierząt. 

Dzika flora i fauna odgrywa pierwszorzędną rolę w utrzymaniu równowagi biologicznej, która stanowi naturalne dziedzictwo wartości przyrodniczej, estetycznej, naukowej, kulturowej, rekreacyjnej i gospodarczej. Dlatego dzika przyroda powinna być zachowana by służyła przyszłym pokoleniom.

Aby zachować gatunek konieczna jest ochrona jego siedliska i czynników, które to siedlisko kształtują. Zadbać trzeba także o wszystkie inne powiązane z nim gatunki (np. stanowiące jego pokarm, zapylające go, rozsiewające jego nasiona itp.).

Ustanowienie Dnia Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk ma na celu przypominanie krajom unijnym o ich obowiązkach wobec przyrody. Termin siedliska przyrodniczego wprowadzony został przez Unię Europejską w związku z Programem Natura 2000. 

Jest to najmłodsza w Polsce prawna forma ochrony przyrody. Obszary obejmują swym zasięgiem  miejsca szczególnie licznego występowania najrzadszych i najbardziej zagrożonych wyginięciem w skali Europy gatunków roślin, zwierząt oraz siedlisk. Obowiązek wyznaczania obszarów  Natura 2000 dotyczy wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Podstawą funkcjonowania tego systemu ochrony są dwie unijne dyrektywy: tzw. Dyrektywa Ptasia oraz Dyrektywa Siedliskowa. Na ich podstawie tworzone są obszary specjalnej ochrony ptaków oraz specjalne obszary ochrony siedlisk.

Obszary Natura 2000 wyznaczane są wyłącznie na podstawie naukowych kryteriów przyrodniczych, a uwarunkowania społeczne lub ekonomiczne nie mogą być argumentem uniemożliwiającym objęcie danego terenu ochroną.  

Obecnie w Polsce sieć Natura 2000 zajmuje prawie 1/5 powierzchni lądowej. W jej skład wchodzi 849 obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (obszarów "siedliskowych" - przyszłych specjalnych obszarów ochrony siedlisk), a także 145 obszarów specjalnej ochrony ptaków.

Więcej o sieci Natura 2000 w serwisie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

 Fot. M. Pociask, M. Jedynak, M. Sebastianka.