Udava - Solinka

Lokalizacja: Solinka, gm. Komańcza, pw. sanocki

Cel utworzenia: Prezentowanie najciekawszych fragmentów bieszczadzkich lasów po obu stronach łuku Karpat,  doliny dawnych wsi Balnica i Solinka oraz rezerwat przyrody „Udava” po stronie słowackiej.

Wskazówki dojazdu samochodem/autobusem: Dojazd komunikacją publiczną od strony Cisnej lub Zagórza w kierunku Woli Michowej; przystanki w  Żubraczem (wejście na trasę do Solinki) i w Manowie (na trasę do Balnicy). Parkingi przy wjazdach na drogi leśne w Balnicy i Solince, zlokalizowane tuż przy szosie.

Infrastruktura turystyczna i oznaczenie ścieżki: Oznakowanie ścieżki w formie strzałek kierunkowych. Na ścieżce znajdują się tablice przystankowe, które przybliżają tajemnice świata przyrody. Do dyspozycji turysty są dwa miejsca parkingowe z tablicami z przebiegiem ścieżki, wiata w Solince, platforma widokowa w Balnicy.

Opis trasy: Pierwsza z tras po polskiej stronie doliną byłej wsi Balnica rozpoczyna się na parkingu pomiędzy Maniowem a Wolą Michową i prowadzi wzdłuż drogi leśnej do Balnicy. Na odcinku ok. 7 km ustawiono kilkanaście tablic informacyjnych poświęconych różnym zagadnieniom gospodarki leśnej, przyrody oraz historii. Na tablicach znajdziemy informację m.in. na temat działalności bobrów u źródeł Osławy, kosaćca syberyjskiego, mieszkańców lasów nad górną Osławą, nad potokowych skupisk ciemiężycy zielonej czy zjawiska sukcesji wtórnej. Płynie tędy również potok o tej samej nazwie Balnica. Na całej trasie można zobaczyć różne aspekty związane z leśnictwem. Wzdłuż drogi można zobaczyć kilak aspektów związanych z pozyskaniem drewna. Bardzo często znajdują się tu ułożone stosy tzw. metrówek, czyli pociętych w 1-metrowej długości kłody cienkiego drewna, zazwyczaj  jest to sosna oraz buk. Wzdłuż trasy wędrówki często natrafiamy na miejsca gdzie trwa tzw. przebudowa drzewostanów na gruntach porolnych. Otóż do 1947 roku dolina była zamieszkała i wzdłuż potoku znajdowały się użytkowane pola i łąki. Po wysiedleniu ludności użytkowanie rolnicze zostało zaprzestane. Postanowiono zalesić je i doprowadzić do powstania lasu. W pierwszym rzędzie sadzono sosny i świerki, gdyż są to gatunki światłożądne, czyli mogą rosną na otwartym terenie. Teraz po kilkudziesięciu latach sukcesywnie wycina się je i wprowadza pod ich okapem tzw. gatunki docelowe, czyli takie które zgodnie z tutejszym siedliskiem powinny tworzyć dojrzały las, a są nimi głównie buk i jodła, z domieszką jawora i jesionu. W połowie trasy znajduje się miejsce, w którym stała cerkiew oraz zlokalizowany był cmentarz. Z kolei na końcu trasy zachował się stary krzyż pańszczyźniany. Druga z tras o długości 4,5 km w dolinie Solinki, także prowadzi wzdłuż nieistniejącej już osady oraz rzeki o tej samej nazwie. Przez większą część trasy prowadzą także tory funkcjonującej współcześnie kolejki wąskotorowej, który pierwotnie była tu budowana w celu wywozu drewna.

Ciekawostka: W części słowackiej ścieżki znajduje się rezerwat przyrody „Udava”, który chroni dobrze zachowane fragmenty naturalnych lasów bukowo-jodłowych z wieloma starymi okazami, szczególnie dorodnych jodeł. W jego pobliżu stwierdzono występowanie rzadkiego gatunku ptaka drapieżnego – orzełka włochatego.

Informacja: Ścieżka została wytyczona z inicjatywy polskich i słowackich leśników. Składa się z trzech odcinków: Osadne – Balnica (trasa o dł. ok. 2,5 km na terenie Słowacji), Doliną byłej wsi Balnica (trasa o dł. ok. 7 km) i Solinka (trasa w formie pętli o dł. 4,5 km).  Ścieżkę warto odwiedzać cały rok.

Fot. M.Jedynak, M.Kowalska