Czosnek niedźwiedzi - samo zdrowie

Wędrując wiosną przez podkarpackie lasy wśród roślin runa pojawiają się liście gatunku, z którego leczniczych właściwości ludzie korzystają już od wieków. W roku 1992 Towarzystwo Ochrony i Badania Flory Europejskiej ogłosiło go rośliną roku! Mowa tu o czosnku niedźwiedzim - dziko występującej w całej Polsce roślinie, której najliczniejsze stanowiska znajdują się na Podkarpaciu. 

Wiele osób niesłusznie nazywa go „konwalią”, zapewne za sprawą dużych owalnych liści, które pojawiają się w lasach wczesną wiosną i przypominają liście konwalii majowej. Jednak wszelkie wątpliwości co do prawidłowości oznaczenia gatunku rozwiewa  intensywna i łatwo wyczuwalna woń czosnku, która unosi się w powietrzu w miejscach jego występowania.

Gatunek ten w naturze rośnie w cienistych i wilgotnych lasach liściastych na żyznych i próchnicznych glebach oraz na terasach zalewowych brzegów rzek, gdzie często tworzy gęste łany. 

Pierwsze na wiosnę pojawiają się intensywnie zielone liście. Czosnek niedźwiedzi jest  jedną z pierwszych roślin wiosennych. 

Białe zebrane w baldachy kwiaty zobaczyć można dopiero z końcem kwietnia lub w maju. 

Właściwości lecznicze czosnku niedźwiedziego są bardzo szerokie i jak udowodniły badania naukowe wyciągi z tej rośliny mają silne działanie bakteriobójcze, obniżają ciśnienie krwi, zapobiegają także  miażdżycy tętnic i rozwojowi nowotworów oraz odkażają przewód pokarmowy. Jego świeże lub mrożone liście są doskonałym dodatkiem do zup, białego twarogu oraz innych potraw.

Jednak jest jedno „ale”, otóż czosnek niedźwiedzi podlega ochronie częściowej, w związku z czym zbiór jakichkolwiek części tej rośliny z jej stanowisk naturalnych wymaga zgody regionalnego konserwatora przyrody. Dlatego też miłośnicy zdrowej kuchni powinni zaopatrzyć się w cebulki czosnku niedźwiedziego dostępne w sklepach ogrodniczych, szczególnie że jest to roślina mrozoodporna i łatwo rozmnażająca się w przydomowych ogrodach.

*****************************************************************************************************************************

Warto też wiedzieć, że na Podkarpaciu (najczęściej w Bieszczadach) występuje także czosnek siatkowaty. Można go spotkać m.in. na połoninach. Gatunek ten kwitnie później niż czosnek niedźwiedzi, bo dopiero w drugiej połowie czerwca i w lipcu.