Zielone Podkarpacie
Serwis poświęcony przyrodzie województwa podkarpackiego

Aktualności

Strona główna / Aktualności

Idzie zima - pora spać

30-11-2016

Zima to trudny czas dla zwierząt leśnych. Dlatego każdy gatunek wytworzył mechanizmy, które pomagają mu ją przetrwać. Jednym z nich jest sen zimowy, który przestawia na tryb ekonomiczny organizm zwierzęcia. Sen zimowy to fizjologiczny stan odrętwienia organizmu, objawia się on spowolnieniem procesów życiowych.


Sen ten czasami bywa nazywany hibernacją, wyróżniamy jednak kilka form spowolnienia czynności życiowych. Niektóre zwierzęta, jak niedźwiedzie, jenoty czy borsuki, wpadają w letarg, dość łagodną formę snu zimowego, którą mogą przerwać bez większych szkód dla zdrowia. Zdarza im się obudzić z drzemki w czasie chwilowego ocieplenia, poczucia niebezpieczeństwa czy głodu. Pobudkę wywołuje również poród. Samice niedźwiedzia rodzą ślepe młode właśnie w okresie od grudnia do lutego. Potomstwo wychodzi poza gawrę dopiero wiosną.

Inne ssaki, zwłaszcza te mniejsze, jak nietoperze czy popielice, zapadają w hibernację. Wówczas ich procesy fizjologiczne ulegają spowolnieniu, spada temperatura ciała (u nietoperzy nawet o 30 stopni) i ilość oddechów. Sen jest głęboki, a wybudzanie trwa długo.

Zwierzęta żyjące w polskich lasach zapadają w sen zimowy na kilka bądż nawet 28 tygodni. Niektóre zwierzęta hibernują już od października, zwłaszcza maluchy, jak orzesznica, koszatka, żołędnica, smużka czy rekordzistka popielica (budzi się czasem dopiero w maju), a także jeże. Nim jednak zasną na tak długo, muszą się odpowiednio przygotować. Dlatego też gromadzą podskórną tkankę tłuszczową lub zapas pokarmu w legowisku. 
 
Nie tylko ssaki przechodzą w stan odrętwienia zimą – robią to także płazy i gady, czyli organizmy zmiennocieplne. Zimują również owady (często w formie jaj lub poczwarek) – w ich przypadku mówimy o stanie diapauzy.

Zima to czas spoczynku i spowolnienia dla wielu gatunków zwierząt. Na szczęście dla obserwatorów przyrody, nie wszystkie gatunki ukrywają się na kilka miesięcy w swoich norach. Niektóre można dokarmiać i pooglądać.

Fot.: M. Draganik, R. Cymbała, T.Olbrycht
Źródło: Lasy Państwowe
wstecz

Strona internetowa opracowana w ramach projektu "Zielone Podkarpacie", dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein, i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków MF EOG oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu RP w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Tropem karpackich żubrów" współfinansowanego przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu Karpackiego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007-2013.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Zielone Podkarpacie - popularyzacja różnorodności biologicznej w wymiarze ekosystemowym" który korzysta z dofinansowania w kwocie 896 496 zł pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.

Strona została rozbudowana w ramach projektu "Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej - korytarze migracyjne" realizowanego przy wsparciu Szwajcarii w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi UE.

Copyrights 2015. Zielonepodkarpacie.pl. Wszystkie prawa zastrzeżone. projekt i realizacja: ideo