Zakwitła śliwa tarnina

Śliwa tarnina (Prunus spinosa) to krzew osiągający wysokość do 3 m, rzadziej jako drzewko dorastające do 6-8 m wysokości. Należy do rodziny różowatych (Rosaceae). Tworzy gęste zarośla, trudne do przebycia dla ludzi i większych zwierząt, przez co jest doskonałą kryjówką oraz miejscem lęgowym dla ptaków i małych ssaków.

Występuje niemal w całej Europie, w zachodniej Azji i północnej Afryce. W Polsce pospolita w środowisku naturalnym, można ją spotkać na skrajach lasów, polanach, brzegach rzek i na łąkach na niżu i w niższych położeniach górskich.

Liście tarniny są dość drobne, eliptyczne  do 2-4 cm długości. Na pędach wykształcają się długie ostre ciernie, ustawione pionowo do gałęzi. Kwiaty pojawiają się w kwietniu i w maju, jeszcze przed liśćmi. Są drobne, białe i miododajne. Owoce tarniny to kuliste pestkowce, sinoczarne z woskowym, niebieskim nalotem. Dojrzewają w sierpniu i wrześniu i pozostają na krzewach aż do zimy. Osiągają wielkość do 2 cm średnicy, a w smaku są zazwyczaj cierpkie. Po przemrożeniu stają się bardzo słodkie. Nasiona (pestki) tarniny są trujące - ich spożycie w małej ilości powoduje zatrucie a w dużej nawet porażenie ośrodka oddechowego, prowadzące do śmierci.

Tarnina ma zastosowanie w medycynie naturalnej dzięki swoim wyjątkowym właściwościom leczniczym. Owoce zawierają dużo węglowodanów, kwasy organiczne, witaminę C i karoten. Kwiaty tarniny łagodzą stany zapalne w drogach moczowych, w związku z tym współczesna fitoterapia poleca ich stosowanie pomocniczo w leczeniu kamicy moczowej, stanów zapalnych nerek, pęcherza moczowego i cewki moczowej, a także skąpomoczu, gdyż działają moczopędnie. W medycynie ludowej kwiaty tarniny uważa się za lek "czyszczący krew" - dzięki zawartości flawonoidów przyśpieszają one usuwanie zbędnych produktów przemiany materii wraz z moczem. W związku z tym spożywanie naparów z kwiatów tarniny polecane jest przy różnego rodzaju dietach oczyszczających. Ponadto kwiaty mają łagodne działanie przeczyszczające. Związki flawonowe zawarte w tarninie (przede wszystkim antocyjany) obniżają ciśnienie krwi, stężenie triglicerydów i "złego" cholesterolu LDL. Dodatkowo podwyższają stężenie "dobrego" cholesterolu HDL, uszczelniają naczynia włosowate i ograniczają tworzenie się zakrzepów w naczyniach krwionośnych. W związku z tym spożywanie owoców tarniny zapobiega tworzeniu się miażdżycy, a co za tym idzie - rozwojowi chorób, takich jak choroba niedokrwienna serca, udar mózgu czy zawał serca.

Źródła: WLiN, Zielony Ogródek, Poradnik Zdrowie
Fot. M.Pociask